چطور می توانم به کسی که با اعتیاد روبه رو است کمک کنم؟

یکی از دغدغه ها و سوال های امروز همین سوال است. چرا که سن اعتیاد پایین آمده است و ما با انواع مختلفی از اعتیاد رو به رو هستیم.

یکی از چیزهایی که خانواده ها بخصوص کودکان به آن مبتلا هستند اعتیاد به اسکرین یا شبکه‌های اجتماعی و تلویزیون، تبلت و غیره است.

اما امروز اعتیاد به مواد مخدر را مورد بحث قرار می دهیم.

اعتیاد به مواد مخدر

چگونگی کمک کردن به فرد معتاد

اگر بخواهیم به کسیکه درگیر اعتیاد به مواد مخدر است، کمک کنیم بایستی دو موضوع مهم را در نظر بگیریم.

یک اینکه این فرد با من چه رابطه ای دارد یا چه نسبتی دارد.

دو این که پرسونالیتی و شخصیت من توانایی کمک کردن به دیگری را دارد یا خیر.

بگذارید این مطلب را با یک مثال شروع کنم. آیا تا به حال برای شما پیش آمده است که کاری را به عنوان مثال خرید ملک بخواهید انجام دهید و نیاز به مشورت داشته باشید؟آیا شما برای مشورت همسایه تان که هیچ تخصصی در زمینه ملک ندارد، انتخاب می کنید؟ را انتخاب می کنید آیا از یک فرد چهارده ساله برای مشورت کمک می گیرید؟ مسلما خیر. یاسعی می کنید برای مشورت نزد یک متخصص بروید؟ مسلما شما نه تنها در زمینه ملک، بلکه در هر زمینه ای، مشورت با یک متخصص را ترجیح می دهید.

پس در مورد کمک به یک فرد معتاد هم همین قضیه صدق می کند. اگر شما قرار باشد به کسی که درگیر اعتیاد هست کمک کنید باید توانایی خود را بسنجید. باید از خود بپرسید که آیا من در این زمینه تخصص دارم یا خیر. اگر تخصص داشته باشم که می توانم کمک کنم اگر نه باید فرد معتاد را به یک انسان متخصص ارجاع دهم.

شاید شما بگویید که من می خواهم به عنوان یک دوست یا یکی از اعضای خانواده یا یک پارتنر کنار فرد معتاد باشم. اینجا هم متخصص به شما می گوید که چقدر می توانید کنار فرد باشید و چه کارهایی می توانید برای وی انجام دهید.

حتماً می گوید چرا انقدر به وجود یک متخصص تاکید داریم؟

چرا به وجود فرد متخصص نیاز است؟

در نظر داشته باشید که بسیار پیش آمده است که فرد کمک کننده که می خواسته است  فرد معتاد را از منجلاب اعتیاد نجات دهد، خودش هم گریبانگیر اعتیاد شده است .

بگذارید یک مثال برای تان بزنم یک غریق نجات وقتی میخواهد کسی را از آب نجات دهد اگر ببیند که آن فرد دست و پا میزند او را بیهوش میکند و بعد نجات میدهد. برای اینکه دست و پا زدن فردی که کمک میخواهد زیر آب باعث می شود غریق نجات راهم به زیر آب بکشد و هر دو با هم غرق شوند.

پس از این مثال نتیجه میگیریم که اگر ظرفیت، توانایی و دانش را در زمینه ای به خصوص در زمینه اعتیاد نداریم به هیچ عنوان وارد نمی شویم زیرا اگر در زمینه های دیگر صرفا به دیگران آسیب میزنیم، در این زمینه خودمان هم ممکن است آسیب ببینیم و غرق شویم.

یک مسئله مهم دیگر هم این است که فرد معتاد با شما چه نسبتی دارد؟ اگر فرد معتاد دوست شماست یک مدل با وی بایستی جلو بروید اگر فرزند شماست مدلی دیگر. بنابراین اینکه چطور در کنار فرد معتاد قرار بگیرید ارتباط مستقیم با نسبت وی با شما دارد.

برای مثال ما نمی توانیم برای هیچ کس حتی برای یک بچه معصوم به اندازه بچه خودمان انرژی بگذاریم. این نه در قانون کشوری هست و نه در هیچ دینی به آن اشاره شده است. همه جا اعتدال را به ما توصیه کرده اند. اگر شما به کودکی کمک میکنید به یک بعد او کمک می کنید به کلیت فرایند کودک کمک نمی کنید. شانس ما به همان اندازه که بر دوش شما هست کمک میکنید

اگر شما برای فرزند خود صد درصد انرژی می گذارید، برای یک کودک کار ۵ درصد بایستی انرژی بگذارید. چون اگر فرزند شما درگیر اعتیاد است شما شاهد تمام دوره درگیری، دوران بستری و ترک وی هستید اما اگر کس دیگری درگیر است شما دیگر به عنوان‌مثال بستری شدن بینی در بیمارستان را نمی بینید.

اگر فرزند شما درگیر اعتیاد است نوه شما عروس یا داماد شما هم درگیری دارند و شما به خاطر اینها هم که شده است مجبورید ۱۰۰ درصد انرژی خود را بگذارید . اما اگر یک نفر را در خیابان ببینید که درگیر اعتیاد است، دیگر خواهر مادر و نزدیکان او را نمی بینید که چه حالی دارند. بنابراین برای شما بار روانی و حتی جسمی ندارند پس این مسئله نه تنها ضد انسان دوستی نیست بلکه پایه انسان دوستی است.

گاهی می بینیم که شخصی یک فرد معتاد را برای وارد شدن به رابطه را برای ازدواج انتخاب میکند و می گوید که من اگر از این فرد جدا شوم، او خود را می کشد. یا به اشتباه فکر میکند میتواند او را از آن منجلاب نجات دهد. در صورتی که احتمال اینکه اعتیاد خودش را هم درگیر کند زیاد است. زیرا اگر پارتنر شما به خاطر شما مواد مخدر یا سیگار را کنار بگذارد، به محض اینکه کوچکترین تنشی با شما پیدا می کند دقیقا به این خاطر که شما را عصبانی کند، دوباره به استفاده از آنها باز می گردد.

ما تا به حال معتادی را ندیدیم که به خاطر پارتنر یا شریک زندگی خود مواد مخدر را کنار گذاشته باشد و دوباره به خاطر درآوردن حرص طرف مقابل به سمت آن گرایش پیدا نکرده باشد.

اگر کسی به هر دلیلی خواست مواد مخدر و اعتیاد ش را کنار بگذارد خواستی ابتدا خودش، و رابطه وی با خودش بهبود یابد.  اگر می توانید در این راستا به او کمک کنید. زیرا اگر کسی کاری را بخاطر خودش انجام دهد به خاطر خودش هم آن تصمیم را حفظ می کند.

 فرزندی که به خاطر پدر و مادرش چادر به سر می کند، جایی که پدر مادر نباشد آن را کنار می گذارد. ولی اگر کسی فلسفه چادر برایش جا افتاده باشد، دیگر حتی در نبود پدر و مادر هم آن را از فرد بر نمی دارد.

پس مهمترین کمکی که به فرد معتاد می توان کرد که این است که خودش و حالش با خودش خوب باشد. اگر توان آن را دارید که به این فرد کمک کنید کمکش کنید اگر توانش را ندارید حتما از یک متخصص درمانگر اعتیاد کمک بگیرید‌

یاد فیلمی افتادم که در آن خانم ها باران کوثری و مهماز افشار به همراه و آقای مصطفی زمانی در آن به ایفای نقش می پرداختند. در این فیلم خانم افشار و آقای زمانی عاشق هم میشوند. اما خانم افشار اعتیاد دارد. آقای زمانی فکر می کند که می تواند خانم افشار را ترک دهد و درمان کند. اما هر بار می بیند که خانوم افشار یواشکی به سمت مواد مخدر می رود یک روز آقای زمانی عصبانی می شود و به خانوم افشار می گوید که می خواهم ببینم این مواد مخدر چیست که هر بار دوباره به سمتش می روی؟ می نشیند و همراه خانم افشار شروع به مصرف مواد مخدر میکند. پس از مدتی اعتیاد گریبانگیر آقای زمانی هم میشود و در نهایت مبتلا به بیماری ایدز شده و می میرد. خانم افشار که باردار می شود به خاطر فرزندی که از وجود خودش بوده اعتیاد را ترک میکند.

داستان این فیلم سه نکته بسیار مهم دارد:

یک: چرا با کسی که درگیر اعتیاد هست وارد رابطه می‌شود که حالا بخواهد او را ترک بدهد؟!

دوم: وقتی نتوانست آن فرد را ترک بدهد چرا خودش را درگیر مواد مخدر کرده است(اینجا ظرفیت وجودی آقای زمانی کم است؟!

سوم: مادر شدن و مادر مادر خوب بودن انقدر برای خانم افشار مهم بود که بخاطر فرزندش میره و مواد مخدر را ترک میکند